Awake, my soul, and with the sun | |||
| Thomas Ken | |||
| Willem Barnard | |||
| Orlando Gibbons | |||
| Tune: ANGEL'S SONG | |||
Tekst
Deze toelichting bij de liedtekst is overgenomen uit ‘Een Compendium van achtergrondinformatie bij de 491 gezangen uit het Liedboek voor de kerken’ (Amsterdam 1977) en wordt tijdelijk op deze site geplaatst. Deze tekst wordt vervangen als er een definitieve toelichting beschikbaar is. De toelichting bij de melodie is nieuw geschreven voor deze website.
Thomas Ken is als dichter vooral bekend gebleven vanwege zijn drie ‘Hymns for Morning, Evening and Midnight’, in 1695 voor het eerst gepubliceerd als ‘appendix; bij zijn gebedenboek A Manual of Prayers, for the use of the scholars of Winchester College. De Morning Hymn bevatte 14 strofen, waarvan er 11 zijn overgenomen door The English Hymnal, 10 door Congregational Praise, en 8 door Hymns Ancient and Modern. Men heeft dus nogal vrij gehandeld met Ken’s werk, – en dat is ook weer het geval wat het Liedboek betreft. Want in feite is Liedboek 214, hoewel zeker ‘aangestoken’ door lezing van en waardering voor Ken’s hymn, een geheel nieuw lied geworden, dat slechts in grote lijnen de oorspronkelijke tekst volgt en waarin minstens evenzeer de vertaler aan het woord is. – Voor de ‘Evening Hymn’, zie Liedboek 243.
Auteur: Willem Barnard
Melodie
Orlando Gibbons (1583-1625) is een van de belangrijkste Engelse componisten in de vroege zeventiende eeuw. Van zijn hand kennen we zestien melodieën die met begeleidende baspartij zijn opgenomen in Hymnes and Songs of the Church (1623). De melodieën dragen de naam van het nummer in deze bundel. De melodie van Gibbons bij dit lied is bekend als Song 34, maar tevens als ANGEL’S SONG, omdat in de uitgave van 1623 bij deze melodie een berijming van de engelenzang, Lucas 2,14, staat vermeld.
De melodie van Gibbons vinden we ook bij een morgenlied van Charles Wesley (1707-1788): ‘Forth in thy name, o Lord, I go’. In Engeland wordt de tekst van Thomas Ken (1637-1711) gezongen op de melodie MORNING HYMN van François Barthélémon (1741-1808):
De melodie van Gibbons verloopt in een tactusbeweging met afwisselend binaire en ternaire eenheden. Deze afwisseling geeft de melodie een opgewekt karakter. De door Gibbons toegevoegde baspartij toont aan dat in zijn tijd de melodie enigszins afhankelijk is van de onderliggende harmonieën. De eerste regel stijgt van de tonica (f’) naar de dominant (c”), maar qua harmonie blijft deze regel binnen F-groot. In de tweede regel stijgt de melodie opnieuw van de tonica naar de dominant, maar nu wordt wel naar de dominanttoonsoort gemoduleerd: de wisseltoon b’ in de melodie accentueert dat. Het begin van de derde regel ‘leunt’ even tegen Bes-groot aan (het c-klein-akkoord onder de derde noot van regel 3 is daar een teken van), maar via de dominanttoonsoort keert de melodie in de vierde regel weer naar F-groot terug.
Auteur: Pieter Endedijk
Media
Uitvoerenden: Koor Anthem o.l.v. Herman Weelink; Harry van Wijk, orgel (bron: KRO-NCRV)