Abba, Father, let me be | |||
Tekst
Ontstaan en verspreiding
Dave Bilbrough werd geboren in 1955 en groeide op in Romford (Oost-Londen). Begin jaren zeventig, zelf nog een tiener, kwam hij tot geloof, maar hij vond de muziek in de kerk weinig aansprekend voor zichzelf en voor zijn generatie. Het verschil tussen kerkmuziek en de popmuziek uit de zestiger jaren was te groot: ‘Many of the hymns and songs used language and terminology I couldn’t relate to’ (bron: klik hier).
Daarom begon hij met de gitaar in de hand nieuwe ‘worship’-liederen te schrijven, eenvoudig en toegankelijk. Hij brak door met het lied ‘Abba, Father’ uit 1975. Het werd niet alleen in Engeland een veel gezongen traditional, maar ook internationaal werd het bekend en geliefd.
Een Nederlandse vertaling verscheen in de bundel Opwekking (nr. 136). Later kwam het in veel bundels terug, onder andere in de Evangelische Liedbundel (1999, nr. 371), Hemelhoog (2015, nr. 627) en Weerklank (2016, gezang 419). Hier heeft het lied twee Nederlandse coupletten; dit zijn echter twee vertalingen van hetzelfde Engelse couplet, vandaar dat de liedboekredactie er maar één heeft opgenomen. Het ‘tweede’ niet opgenomen couplet is wat letterlijker vertaald, wat nogal geforceerd overkomt: ‘d’uw’en anders geen’; dat wordt al snel: ‘duwen’...
Het lied werd in het Liedboek opgenomen vanwege het grote draagvlak in onder andere evangelische en confessionele kring.
Inhoud en vorm
‘Abba’ is het Aramese woord voor ‘vader’, zoals gebruikt in de familiekring. Volgens Marcus 14,36 sprak Jezus God in het gebed aan met deze woorden: ‘Abba, Vader’. In de brieven van Paulus komt die aanspreekvorm terug in Romeinen 8,15 en Galaten 4,6: omdat wij ‘kinderen’ van God zijn, mogen wij Hem Vader noemen. ‘Abba’ is de gewone aanspreekvorm voor een vader, er hoeft hierbij niet aan een kinderlijke aanspreekvorm gedacht te worden; abba is geen ‘pappa’, maar gewoon vader.
Het hele lied is een vorm van toewijding aan God de Vader: laat mij van U zijn, alleen van U. Wij behoren God toe, Hij alleen doorgrondt ons hart (vergelijk Psalm 139,1.23). Daarbij wordt gebeden om een ‘vurig hart’, wat herinnert aan de woorden van de Emmaüsgangers: ‘Brandde ons hart niet toen Hij onderweg met ons sprak?’ (Lucas 24,32).
Een opmerkelijk verschil tussen de Nederlandse tekst en de Engelse is dat wat in het Engels gevraagd wordt, als gebed, in het Nederlands niet als vraag, maar als stelling is verwoord, zoals in regel 3 en 6:
| May my will for ever be... Never let me go... |
U alleen doorgrondt mijn hart,... U laat mij nooit alleen. |
Overigens is het in het ‘tweede’ Nederlandse couplet (zoals in diverse andere bundels) wel als gebedsvorm vertaald: ‘Dat mijn wil voor eeuwig zij…’ en: ‘Laat mij nimmer gaan’.
De aanspreekvorm ‘U’ komt in zeven van de acht regels terug, vijf keer ook als eerste woord. Alleen in de vijfde regel ontbreekt het – al hoor je de ‘u’ wel mooi terug in het woord ‘vurig’. De nadruk is duidelijk: het gaat om God, om Hem alleen: ‘U alleen, / U behoor ik toe’.
De eerste twee regels en de laatste twee regels zijn identiek, regel 2 en regel 4 zijn bijna identiek.
Liturgische bruikbaarheid
‘Abba, Vader’ is een lied van toewijding en aanbidding, op een (ook door Bilbrough geschreven) rustige melodie. Het lied leent zich dan ook in de eredienst, bijvoorbeeld als reflectief-meditatief aan het begin van de dienst, rond de schuldbelijdenis of als deel van de gebeden.
Auteur: Kees Baggerman
Links
Klik hier voor een uitvoering van ‘Abba, Father’ door singer-songwriter Dave Bilbrough.