geboren: 16 december 1826 te Clerkenwell (Middlesex)
gestorven: 15 juni 1893 te Torquay (Devon)
Bijdrage in het Liedboek
| 248 | De dag door uwe gunst ontvangen (t) |
Leven en werk
Ellerton werd in een familie van evangelicals geboren en opgeleid aan King William’s College (Isle of Man) en Trinity College (Cambridge). Hij werd in 1850 tot geestelijke en in 1851 tot priester gewijd, om vervolgens diverse predikantsfuncties in Engeland te vervullen (‘curate’, ‘evening lecturer’, ‘vicar’). In de jaren tachtig werd het werk met een grote parochie hem te zwaar en hij trok daarom naar het buitenland om twee jaar als chaplain te werken in Pegli in Italië. In 1886 keerde hij naar Engeland terug om in White Roding (Essex) zijn laatste parochie te dienen. Tijdens zijn laatste ziekte kreeg hij de eretitel van Canon van St. Albans Cathedral, een functie die hij in de praktijk echter nooit heeft kunnen bekleden.
Ellerton was hij ruim veertig jaar bezig met de praktische en pastorale activiteiten die het werk in een anglicaanse parochie met zich meebracht. Hij zocht daarbij zijn eigen weg tussen de tractarians (de ‘high church’-aanhangers van de Oxford Movement) en de evangelicals in. Via zijn levenslange vriend F.J.A. Hort bleef hij op de hoogte van de intellectuele ontwikkelingen in de wereld, zoals de ideeën van Charles Darwin over de evolutie. Hij kende niet alleen het Book of Common Prayer uit zijn hoofd, maar was ook zeer belezen in Shakespeare, en in een serie artikelen over Engelse hymnschrijvers (1892) bleek bovendien hoe goed hij op de hoogte was van Engelands religieuze geschiedenis.
Ellerton schreef spirituele en gewijde prozateksten (The Holiest Manhood, Our Infirmities), maar is het meest bekend door zijn werk als schrijver van hymns, samensteller van liedbundels en hymnoloog. Zo redigeerde hij samen met William Walsham How (1823-1897) Church Hymns with Notes and Illustrations (1881), een aanvulling op Hymns Ancient and Modern (1861), maar gaf ook een bundel met eigen werk uit, Hymns Original and Translated (1888). Het kinderlied had zijn speciale belangstelling. Zo schreef hij ‘Day by day we magnify thee’ in 1855, dat hij met drie andere hymns van hemzelf opnam in de collectie Hymns for Schools and Bible Classes (Brighton, 1859). De eerste regel van dat lied zal men herkennen als een regel uit het ‘Te Deum’, maar het lied was bedoeld om op school als ochtendlied gezongen te worden, en het vervolgt dan ook met: ‘When our hymns in school we raise; / daily work begun and ended / with the daily voice of praise’.
Al met al schreef Ellerton zo’n vijftig hymns en tien vertalingen van liederen voor diverse gelegenheden. Daarnaast was niet alleen zijn werk als samensteller van liedbundels belangrijk – de bundel Church Hymns uit 1871 was een van de weinige bundels die kon concurreren met de populaire Hymns Ancient and Modern – maar ook was hij een toonaangevend hymnoloog en hield daar krachtige opvattingen over op na. Zo was hij van mening dat de staat van het kerklied in Engeland ‘chaotisch’ was, misschien vanwege het aantal in omloop zijnde liedbundels. Veel hymnen vond hij niet geschikt voor de eredienst: ‘De grote hoeveelheid aan didactische en aansporende verzen, de boodschappen aan zondaars en heiligen, de parafrases van schriftuurlijke profetieën, beloftes en waarschuwingen, de beschrijvingen van hemel en hel, de uitgebreide toelichtingen op de anatomie en pathologie van de ziel; al deze zaken, wat hun waarde ook moge zijn voor de binnen-, de studeerkamer of de preekstoel, zouden geheel en voor altijd moeten worden verbannen uit het koor [van de kerk, EH]’. (J.R. Watson, The English Hymn, Oxford 1999, 399vv.) Ellerton was van mening dat er een duidelijke grens moest worden getrokken tussen ‘inward’ en ‘congregational’ hymns, liederen die meer op het innerlijk en het individuele gevoel gericht zijn enerzijds, en typische liederen van een gemeenschap anderzijds. Zijn voorkeur ging duidelijk naar de laatste uit, want elk gevoel dat bij een handeling van ware aanbidding hoort, mag zijn plaats krijgen in een hymne, ‘but we must fix our limit’. Een discussie die nog altijd actueel is.
Auteur: Erik Heijerman
Externe links
https://en.wikipedia.org/wiki/John_Ellerton
http://www.hymnary.org/person/Ellerton_J
https://hymnology.hymnsam.co.uk/j/john-ellerton?q=John%20Ellerton