Johanna Wagenaar

foto uit de jaren vijftig van de twintigste eeuw

geboren: 13 januari 1900 te Utrecht
overleden: 17 mei 1990 te ’s-Gravenhage

Bijdragen in het Liedboek

Leven en werk

Johanna Wagenaar werd op 13 januari 1900 geboren in Utrecht. Haar vader, Johan Wagenaar (1862-1941), was toen organist van de Dom in die plaats. Zijn orgelspel inspireerde haar voor het muziekvak. Haar eerste muzikale opleiding ontving zij van hem. Zij studeerde vervolgens piano bij Lucy Veerman-Bekker en rondde deze studie af met het einddiploma aan de Utrechtse Toonkunst Muziekschool in 1923. Zij vervolgde enkele jaren haar studie bij Bruno Eisler in Berlijn. Bij Cornelis de Wolf – die vanaf 1932 orgeldocent was aan het Haags conservatorium – studeerde ze nog enige jaren orgel tot zijn overlijden in 1935. Van 1928 tot haar pensionering in 1965 doceerde Johanna Wagenaar aan het conservatorium te ’s-Gravenhage, aanvankelijk harmonie en contrapunt, vanaf 1941 ook piano. Zij was lid van de commissie tot samenstelling van de ‘Hervormde Bundel van 1938’, in welke commissie ook haar vader zat. Samen met Adriaan Engels en Leonard Johannes Mens (1879-1960) schreef zij de koorzettingen bij alle psalmen en gezangen in deze uitgave. Dat deze zettingen ook voor onze tijd nog van betekenis zijn, bewijst wel dat een negental zettingen van haar werd overgenomen in de kooruitgave van dit Liedboek bij de liederen 31, 48, 145, 239, 283, 708, 837 en 945 en in de begeleidingsuitgave bij lied 562. Uiteraard is bij haar melodie van de liederen 569 en 778 ook haar eigen zetting opgenomen. Johanna Wagenaar speelde ook een rol bij de totstandkoming van de gezangenbundel van de Nederlandse Protestantenbond in 1944. Daarvoor schreef zij tien melodieën, waarvan er één tot op heden bekend is en is overgenomen bij een liedtekst van Ad den Besten (zie de melodiebeschrijving bij Liedboek 778). Zij stond bekend vanwege haar warme persoonlijkheid en milde humor.

Auteur: Pieter Endedijk