Glory be to God the Father | |||
| Horatius Bonar | |||
| Willem Barnard | |||
| Henry Smart | |||
| Tune: REGENT SQUARE | |||
Tekst
Deze toelichting bij de liedtekst is overgenomen uit ‘Een Compendium van achtergrondinformatie bij de 491 gezangen uit het Liedboek voor de kerken’ (Amsterdam 1977) en wordt tijdelijk op deze site geplaatst. Deze tekst wordt vervangen als er een definitieve toelichting beschikbaar is. De toelichting bij de melodie is nieuw geschrevenvoor deze website.
Zoals in het Liedboek vermeld staat is dit lied een bewerking van mijn hand en wel van de tekst zoals die in de ‘Hervormde Bundel 1938’ stond als gezang 93; de eerste en vierde strofe zijn gehandhaafd in het Liedboek, de laatste regel van de derde luidde voorheen: ‘Looft den Koning en zijn werk!’, de tweede strofe is geheel omgewerkt voor het Liedboek voor de kerken en was in de oude versie als volgt vertaald:
Ere zij aan Hem, wiens liefde
ons bevrijdt van elke smet,
ere zij aan Hem, die zondaars
in de rij van koon’gen zet.
Halleluja, halleluja
‘t Lam, dat vrijkocht en dat redt!
Auteur: Willem Barnard
Melodie
De melodie REGENT SQUARE publiceerde Henry Smart (1813-1879) in Psalms and Hymns for Divine Worship (1866), een uitgave voor de Presbyterian Church of England:
Hij schreef zijn muziek bij de woorden van Horatius Bonar (1808-1889), maar in Engeland werd de melodie in de anglicaanse kerk al spoedig gekoppeld aan een andere tekst: ‘Light’s abode, celestial Salem’, een vertaling van John Mason Neale (1818-1866) van de hymne ‘Jerusalem luminosa’ van Thomas à Kempis (±1380-1471). De tekst van Horatius Bonar in combinatie met de muziek van Henry Smart bleef voortleven in de opeenvolgende edities van Church Hymnary van de Presbyterian Church of England.
In de Verenigde Staten zingt men de melodie van Smart op de tekst van het kerstlied ‘Angels from the realms of glory’ van James Montgomery (1771-1854). Deze tekst is in Engeland weer bekend op de melodie van het Franse kerstlied ‘Les anges dans nos campagnes’ (zie Liedboek 487). In Nederland werd de melodie bekend via zondagsschoolliedbundels uit het laatste decennium van de negentiende eeuw.
De melodie van Henry Smart wordt tegenwoordig een toon lager gezongen dan hij oorspronkelijk noteerde (Bes-groot in plaats van C-groot). Door het gebruik van hoofdzakelijk kwartnoten en het trompetachtig openingsmotief – een gebroken Bes-groot-akkoord– krijgt de melodie een martiaal karakter. Dat wordt nog versterkt door het gepunteerde ritme in de regels 1, 2 en 4, door het herhaalde ‘Halleluja’ (regel 5) en de nadrukkelijke terugkeer naar de tonica in de slotregel.
In de zesregelige melodie blijven de eerste twee regels binnen de toonsoort Bes-groot, het tweede regelpaar wijkt via g-klein uit naar de dominanttoonsoort F-groot. In het laatste regelpaar keert de melodie terug naar Bes-groot.
De naam van de melodie, REGENT SQUARE, is ontleend aan Regent Square Church, de belangrijkste presbyteriaanse kerk in Londen. De uitgever van Psalms and Hymns for Divine Worship, Dr. James Hamilton (1814-1867), was pastor van deze kerk en gaf de melodie zijn naam.
Auteur: Pieter Endedijk
Media
Uitvoerenden: Psallite Edam o.l.v. Frans Koning; Piet Wiersma, orgel (strofen 1, 2, 4) (bron: KRO-NCRV)