Chris Fictoor

geboren: 1948 te Veendam

Bijdragen in het Liedboek

Leven en werk

Chris (Christiaan Willem Anthonius) Fictoor is een rooms-katholiek componist, dirigent, muziekpedagoog en kerkmusicus. Daarnaast werkt hij als consultant, managementtrainer en personal coach.

Fictoor kwam al vroeg in aanraking met kerkmuziek. Vanaf zevenjarige leeftijd ging hij dagelijks naar de Kathedrale Koorschool St. Martinus in Groningen. Tijdens zijn middelbareschoolopleiding schreef hij zijn eerste compositie, en op vijftienjarige leeftijd werd hij assistent-dirigent/organist in de St.-Martinuskathedraal. Hij volgde koordirectie, schoolmuziek en gregoriaans aan het Prins Claus Conservatorium in Groningen. In de jaren negentig studeerde hij ook enige tijd theologie aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

Na zijn conservatoriumstudies werkte Fictoor als koordirigent, muziekpedagoog en kerkmusicus. Hij was muziekdocent en conrector in het voortgezet onderwijs, en docent aan de Sociale Academie in Groningen. Van 1979 tot 1989 was hij hoofddocent koordirectie, schoolmuziek en kerkmuziek aan het Conservatorium van Enschede, en van 1989 tot 1998 directeur van hetzelfde instituut. Aansluitend werd hij directeur bij verschillende kunstopleidingen en vervulde hij diverse bestuursfuncties in de culturele sector. Vanaf 1999 liggen zijn werkzaamheden voornamelijk op het terrein van advies, coaching en leiderschapstraining, onder andere bij de in 2014 door hem opgerichte Leiderschap Academie Dirigenten (LEAD) en de Avicenna Academie voor Leiderschap.

Als Fictoor in de jaren zestig beroepsmatig actief wordt als kerkmusicus in de Rooms-Katholieke kerk, is hier net het veranderingsproces op gang gekomen naar een liturgie in de volkstaal. Fictoor behoort met Bernard Huijbers tot de generatie kerkmuziekcomponisten die na het Tweede Vaticaans Concilie op grote schaal kerkmuziek op Nederlandse teksten gaat componeren. Tegelijkertijd is in zijn muziek de invloed van het gregoriaans waarmee hij opgroeide nog duidelijk herkenbaar.

In Groningen werkte Fictoor veel samen met priester-dichter Herman Verbeek. Voor de heropening van de gerestaureerde Martinikerk in 1975 componeerde hij samen met Rob Smit op een tekst van Verbeek het oratorium De man met de vier handen. Het drietal werkte ook samen voor het oratorium Bernlef, ter gelegenheid van driehonderd jaar Gronings Ontzet. Overige werken van zijn hand zijn onder andere een liedcyclus op teksten van Titus Brandsma en Etty Hillesum, koorwerken op Latijnse en uit het Latijn vertaalde teksten, en verschillende (Requiem-)missen. Ook schreef Fictoor de muziektheaterproductie Titus (op tekst van Eppie Dam) en stukken voor kamermuziek, waaronder seculiere muziektheaterliederen.

Tijdens zijn studie spiritualiteit aan het Titus Brandsma Instituut in Nijmegen raakt hij in 1981 betrokken bij het Psalmschriftproject, dat geleid werd door karmeliet en hoogleraar Kees Waaijman. Het doel is een nieuwe psalmvertaling te maken vanuit de grondtekst en hier nieuwe muziek bij te componeren. Het project zal ruim veertig jaar in beslag gaan nemen. De teksten van Waaijman worden op muziek gezet door Fictoor en anderen, onder wie Ad de Keyzer. Ze worden voorzien van een openings- en slotlied zodat rondom het geheel een viering gehouden kan worden. In de jaren tachtig en negentig worden ruim 180 liederen uit dit project op cd opgenomen door koren onder leiding van Fictoor. In 1993 treedt Fictoor als lekenbroeder toe tot de orde van de karmelieten. Hij richt in Noord-Nederland het (oecumenisch ingestelde) Convent Karmel Noord ‘Titus Brandsma’ op, waarvan hij geestelijk begeleider en vormingsverantwoordelijke wordt. Op het oecumenische vlak werkt Fictoor ook samen met de protestantse kerkmusicus Chris van Bruggen, met wie hij in Groningen oecumenische liedvieringen organiseert.

Het oeuvre van Fictoor bestaat uit meer dan duizend composities, waarvan ruim 850 kerkliederen. Zijn melodieën schreef hij op teksten van onder anderen Marijke de Bruijne, Gerard
 Swüste, Kees Pannekoek, Kees Waaijman, Herman Verbeek en op eigen teksten. In de bundel Zangen van zoeken en zien (2015) zijn 72 liederen van hem opgenomen, waaronder twintig met een eigen tekst. Daarnaast verschenen liederen van zijn hand in Zingen om te vieren (1990), Geroepen om te zingen (1990) en Liederen voor de toekomst (teksten van Marijke de Bruijne, 2005). Melodieën van hem zijn in verschillende bundels van Herman Verbeek opgenomen, waaronder Mensen van Grond en Licht (1983), De dag dat ik gezongen heb (1987), Getijden. Zangen voor de dagen en de jaren (1996) en Liedboek van de ziel (2005). In eigen beheer gaf Fictoor de bundel 50 liederen uit (Groningen 2013), met liederen waarvan hij zelf de tekst en melodie schreef.

In 1993 ontving Fictoor voor zijn kerkmuzikale composities de Ereplaquette Nederlandse Kerkmuziek van de Nederlandse Sint-Gregoriusvereniging.

Auteur: Christa Hijink (2024)

Publicaties

selectie

50 liederen. Groningen 2013.
Klik hier voor een volledige database met het liedouevre van Chris Fictoor.

Website