| Het ordinarium in het Liedboek Taizé | ||
Tekst
Het Kyrie is een onderdeel van het ordinarium, de vaste gezangen van de liturgie. Zie voor meer achtergrondinformatie het overzichtsartikel Het ordinarium in het Liedboek.
Melodie
Ontstaan en verspreiding
Evenals Liedboek 301g en 301h is ook dit Kyrie afkomstig uit het Taizé-repertoire, dat gekenmerkt wordt door de vele korte gezangen die steeds herhaald worden. Zie verder het achtergrondartikel over de Taizé-gezangen.
Dit Kyrie is te vinden in uitgaven van Taizé, in Dienstboek I (1998, liturgisch gezang 20) en Zingt Jubilate (editie 2006, nr. 1f).
De muziek van Liedboek 301e werd geschreven door Joseph Gelineau (1920-2008), die naast Jacques Berthier de belangrijkste componist is van het Taizé-repertoire. Gelineau is van grote betekenis geweest voor de ontwikkeling van de liturgische muziek in de volkstaal, zowel in Frankrijk als daarbuiten. Zo heeft hij bijvoorbeeld Bernard Huijbers sterk beïnvloed.
Analyse
Dit Kyrie heeft de vorm van een litanie. In de liturgie is dat een gebed bestaande uit korte aanroepingen door de liturg, daarna direct gevolgd door een smeekbede door de gemeente. Bij Liedboek 301e is dat ‘Kyrie eleison, Christe eleison, Kyrie eleison’. Zie ook het overzichtsartikel ‘Het ordinarium in het Liedboek’ (hoofdstuk 2: Het Kyrie).
De reciteertonen voor de tekst van de liturg zijn na het tweede ‘Kyrie eleison’ genoteerd. De tekst moet dan in drie segmenten worden onderverdeeld op de tonen waar ‘(intentie…)’ staat. Tijdens het reciteren houdt het koor of de gemeente het betreffende akkoord aan, eventueel neuriënd. In de drie segmenten wordt de liturg met dalende parallelle akkoorden begeleid (e-klein, D-groot, C-groot).
Op deze website is een instructieve opname te beluisteren met Engelstalige intenties.
Het koor- of gemeentedeel wordt driestemmig gezongen. Dat kan door vrouwen of door mannen of door gemengde stemmen. In het laatste geval is het wel de bedoeling dat alle partijen zowel door vrouwen- als door mannenstemmen worden bezet.
Auteur: Pieter Endedijk