Gabriël Smit

foto ±1970

geboren: 25 februari 1910 te Utrecht
overleden: 23 mei 1981 te Laren (NH)

Bijdragen in het Liedboek

Leven en werk

Gabriël Smit groeide op in een oud-katholiek gezin. Rond zijn twintigste vestigde hij zich in Hilversum. Hij vond er werk als journalist voor de Gooi- en Eemlander. Later verhuisde hij met zijn gezin achtereenvolgens naar ‘s-Graveland, waar hij een aantal jaren raadslid was voor de KVP, en Laren. Hij werd ten slotte kunstcriticus en redacteur kunst en geestelijk leven van De Volkskrant.

Als dichter, essayist en toneelschrijver behoorde hij aanvankelijk tot de groep jonge protestanten rond het literaire tijdschrift Opwaartsche Wegen, van wie Willem de Mérode de bekendste vertegenwoordiger was, maar hij kwam steeds meer onder invloed van het katholieke tijdschrift De Gemeenschap, waartoe schrijvers als Jan Engelman en Anton van Duinkerken behoorden. In 1933 trad Smit toe tot de Rooms-Katholieke Kerk, naar eigen zeggen vooral uit esthetische overwegingen. Samen met onder anderen Bertus Aafjes richtte hij in 1944 het clandestiene literaire tijdschrift Ad Interim op, dat later opging in De Gids, waarvan hij ook redacteur werd.

Hoogtepunten van zijn poëzie in de jaren vijftig waren de bundels Ternauwernood (1951), Geboorte (1952) en Ik geloof (1957). Ook voltooide hij in die tijd zijn berijming van de 150 Psalmen. Deze berijming verscheen in 1953 onder de titel De Psalmen als Prismapocket en werd een groot succes. In deze jaren stelde Gabriël Smit zijn dichterlijke gaven duidelijk in dienst van de kerk. In de jaren zestig kwam daar verandering in. Met name in de bundel Op mijn woord uit 1968 blijkt dat hij in een geloofscrisis terecht was gekomen die ook een ‘woordcrisis’ bleek te zijn. Zijn geloofwaardigheid als dichter werd problematisch voor hem. In 1969 brak hij met de Rooms-Katholieke Kerk. In 1971 kwam zijn bundel Psalmen Opnieuw uit, 15 psalmen omgesmeed tot gedichten. Woorden als zonde, genade en eeuwigheid gebruikte hij niet meer. Met het gebruik van de godsnaam werd hij heel voorzichtig.

Auteur: René van Loenen

Externe link

http://www.nederlandsepoezie.org/dichters/s/smit_gabriel.html
http://www.dbnl.org/tekst/bork001nede01_01/bork001nede01_01_1225.php